تاب‌آوری شغلی: وقتی حرفه‌تان به یک دغدغه تبدیل می‌شود 

علاقه‌مند شدن به شغل، مانند کاشتن بذری است که نیاز به مراقبت و زمان دارد. برای بسیاری از ما، این یک فرآیند است، نه یک اتفاق ناگهانی.

در اینجا راهکارهای عملی برای کمک به شما آورده شده است:

۱. درک عمیق‌تر از شغل فعلی (نگاه از زاویه‌ای جدید)

گاهی مشکل از خود شغل نیست، بلکه از نگاه ما به آن است.

· کشف “چرایی” بزرگتر: کار شما چگونه به دیگران کمک می‌کند یا دنیا را جای بهتری می‌کند؟ مثلاً اگر حسابدار هستید، شما به کسب‌وکارها کمک می‌کنید تا سرپا بمانند و به employeesشان حقوق دهند. اگر در خط تولید هستید، شما در ساخت محصولی سهیم هستید که نیاز مردم را برطرف می‌کند. این “چرایی” می‌تواند انگیزه‌بخش باشد.

· تمرکز بر جنبه‌های چالش‌برانگیز: به جای فرار از کارهای سخت، آن‌ها را به عنوان فرصتی برای یادگیری و رشد ببینید. غلبه بر یک چالش می‌تواند احساس موفقیت و رضایت عمیقی ایجاد کند.

· بازتعریف نقش خود: آیا می‌توانید پروژه‌های جدیدی پیشنهاد دهید؟ فرآیندها را بهبود ببخشید؟ یا مسئولیت‌های جدیدی بر عهده بگیرید که به مهارت‌های شما نزدیک‌تر است؟ خودتان را در قالب محدوده شغلی‌تان زندانی نکنید.

۲. تغییر در نگرش و رفتار شخصی

علاقه اغلب یک انتخاب است.

· تسلط و تخصص پیدا کنید (Mastery): سعی کنید در کاری که انجام می‌دهید، بهترین شوید. این فرآیند یادگیری و تسلط، خودش بسیار لذت‌بخش است. دوره‌های آموزشی ببینید، کتاب بخوانید، از همکاران با تجربه‌تر یاد بگیرید.

· هدف‌گذاری‌های کوچک و قابل دستیابی: برای خودتان در محیط کار هدف‌های کوچک تعیین کنید و پس از رسیدن به هر کدام، به خودتان پاداش دهید. این کار به فعالیت‌های روزمره معنا و جهت می‌دهد.

· ذهن آگاهی (Mindfulness): سعی کنید کاملاً در لحظه و روی کاری که انجام می‌دهید تمرکز کنید. این کار از فرسودگی ذهنی جلوگیری می‌کند و ممکن است زیبایی‌ها یا جزئیات جالبی را در کارتان کشف کنید که قبلاً متوجه آن‌ها نبودید.

· مثبت‌نگری را تمرین کنید: به جای تمرکز بر جنبه‌های منفی (رئیس بد، همکاران سمی، حقوق کم)، آگاهانه روی جنبه‌های مثبت تمرکز کنید (امنیت شغلی، مهارت‌هایی که یاد می‌گیرید، دوستان خوب در محل کار).

۳. بهبود محیط کار و روابط

شما در جزیره‌ی تنها زندگی نمی‌کنید. محیط کار تأثیر زیادی دارد.

· ساخت روابط مثبت: با همکارانتان ارتباط بهتری برقرار کنید. ناهار را با آن‌ها بخورید، در مورد چالش‌ها صحبت کنید و از موفقیت‌های یکدیگر حمایت کنید. یک شبکه اجتماعی قوی در محل کار، تحمل سخت‌ترین روزها را نیز آسان‌تر می‌کند.

· درخواست بازخورد: از مدیر یا همکاران قابل اعتمادتان در مورد عملکرد خود بازخورد بخواهید. دانستن این که کار شما دیده می‌شود و تأثیر دارد، می‌تواند بسیار motivating باشد.

· ساماندهی فضای فیزیکی: میز کار خود را به گونه‌ای مرتب و شخصی‌سازی کنید که باعث آرامش و انرژی شما شود. یک گلدان کوچک، یک عکس یا یک نقل قول الهام‌بخش می‌تواند معجزه کند.

۴. ارزیابی صادقانه: اگر واقعاً مناسب شما نیست…

گاهی اوقات، همه تلاش‌ها بی‌فایده است چون شغل اساساً با ارزش‌ها، استعدادها و شخصیت شما در تناقض است.

· شناسایی عناصر مورد علاقه: حتی اگر از کل شغل متنفر هستید، احتمالاً بخش‌های کوچکی از آن هستند که از انجام دادنشان لذت می‌برید (مثلاً تجزیه و تحلیل داده، آموزش به دیگران، طراحی گرافیک). آن عناصر را شناسایی کنید. این‌ها سرنخ‌های ارزشمندی برای مسیر شغلی آینده شما هستند.

· ارزیابی ارزش‌های خود: لیستی از ارزش‌های اصلی خود تهیه کنید (مثلاً: استقلال، خلاقیت، امنیت، کمک به دیگران، پول). آیا شغل فعلی شما با این ارزش‌ها همسو است؟ اگر نه، کدام شغل می‌تواند این کار را انجام دهد؟

· برنامه‌ریزی برای تغییر: اگر به این نتیجه رسیدید که باید تغییر مسیر دهید، این شکست نیست، بلکه یک تصمیم هوشمندانه است. می‌توانید:

  · در شغل فعلی بمانید اما مهارت‌های جدید برای شغل دلخواهتان یاد بگیرید.

  · با افرادی که در حوزه مورد علاقه شما کار می‌کنند، شبکه‌سازی و گفتگو کنید.

  · یک پروژه جانبی (Side Project) شروع کنید تا علایق خود را در عمل آزمایش کنید.

نتیجه‌گیری:

علاقه به شغل مانند آتش است. گاهی نیاز به هیزم جدید (یادگیری)، باد زدن (تغییر نگرش) یا حتی جابجا کردن کنده‌ها (تغییر محیط) دارد. اما اگر دیدید که آن آتش کاملاً خاموش شده، شجاعت این را داشته باشید که به دنبال روشن کردن آتشی جدید در جای دیگری باشید.

شروع کنید از خودتان بپرسید: “اگر هیچ ترس و محدودیتی نداشتم، چه کاری را در شغلم متفاوت انجام می‌دادم؟” پاسخ این سوال می‌تواند نقطه شروع بسیار خوبی باشد.

🖊️دکتر زهرا عبدی‌خان

*کپی با ذکر منبع بلامانع می‌باشد.